Artikel door Arianna Paterino

Als ecofeministisch netwerk willen we ruimte bieden aan de verhalen van inspirerende voorvechters op het gebied van gendergelijkheid en de strijd tegen klimaatverandering en milieuvervuiling. We geloven dat een duurzame toekomst en een gezonde leefomgeving feministische oplossingen vereisen die de levens van mensen weerspiegelen. Daarom werken we aan transformatieve gendergelijkheid en vrouwenrechten in samenhang met duurzame ontwikkeling en klimaatrechtvaardigheid.

Een van deze kampioenen is Mamta Borgoyary

Mamta is een energieke en gepassioneerde voorvechter met een gevarieerde achtergrond, van levensonderhoud tot gezondheidszorg, onderwijs en veiligheid. Op de universiteit studeerde ze economie, maar na haar afstuderen ging ze de richting van milieuonderzoek in en begon ze te werken aan klimaatverandering. Na haar onderzoek werd ze aangemoedigd door haar professoren om zich bij de non-profitsector aan te sluiten. Zo raakte Mamta betrokken bij actieonderzoek op het gebied van bosbehoud. “Ik realiseerde me hoe klimaatverandering een noodsituatie is die is doorgedrongen tot elk domein van de wereld,” vertelt ze ons. Ze raakte gepassioneerd over grassroots werk met vrouwen en kinderen, met de nadruk op kwesties als de empowerment en rechten van vrouwen en kinderen, en ze begon te werken met vrouwengroepen die in de bossen wonen, om inzicht te krijgen in hun strijd voor rechten en levensonderhoud.

In de 14 jaar dat ze grassroots werk heeft gedaan, zijn de verbanden tussen klimaatverandering, armoede en gender- en mensenrechtenkwesties voor haar erg duidelijk geworden. Tijdens een hulpoperatie na een overstroming in India bijvoorbeeld, zag ze de worstelingen die vrouwen en kinderen doormaken – niet alleen tijdens, maar ook na natuurrampen, omdat armoede die door deze rampen werd verergerd, leidde tot een toename van kinderhuwelijken en gevallen van mensenhandel.

Mamta gelooft sterk dat leiderschap moet gaan over het dienen van anderen. “Als je me vraagt wie ik ben, dan ben ik iemand die heel sterk gelooft in de kracht van zusterschap. Ik geloof ook dat de aarde en mensen diep met elkaar verbonden zijn. En als er onenigheid is in die verbinding, dan wordt iedereen erdoor geraakt.”

Ze gelooft dat haar ervaring in frontliniewerk haar zal helpen om de vaak ongehoorde stemmen – vooral uit het mondiale Zuiden – naar de voorgrond van de klimaatonderhandelingen te brengen. Daarom is ze erg enthousiast om aan de slag te gaan bij de non-profitorganisatie She Changes Climate (SSC). Deze organisatie pleit voor gelijke vertegenwoordiging van vrouwen in klimaatonderhandelingen en richt zich op intersectionele benaderingen van milieukwesties, met name op het gebied van genderrechtvaardigheid en de empowerment van vrouwen in het mondiale Zuiden. Het werk van SSC kan worden onderverdeeld in vier aandachtsgebieden:

• ‘Influence’ (invloed) – samenwerken met beleidsmakers om te pleiten voor vrouwenrechten en -deelname;
• ‘Campaign’ (campagne) – opzetten van campagnes om de publieke opinie en het discours over vrouwenrechten en -deelneme te beïnvloeden en het versterken van lokale en grassroots organisaties die zich bezighouden met de genderdimensies van milieuproblematiek;
• ‘Collaboration’ (samenwerking) – samenwerking opzetten tussen andere gender- en milieuorganisaties;
• ‘Amplify’ (versterken) – samenwerken met vrouwen om hun capaciteit te versterken en ze helpen met het vinden van een platform waardoor ze zich kunnen uitspreken over genderkwesties.

Mamta: “In het algemene narratief over klimaatverandering is er een enorme kloof tussen de stemmen van het Noorden en het Zuiden.” Maar juist zij die in het mondiale Zuiden wonen en aan de frontlinie van de klimaat- en milieucrises staan, hebben een instrumentele rol te spelen in onze mondiale reacties op deze problemen, betoogt ze. “Hoe versterk je echt de stemmen uit het Zuiden? En hoe ondersteun je inheemse vrouwen en al die grassroots-werkers, die vaak ideeën hebben die ronduit transformerend kunnen zijn op het gebied van klimaatrechtvaardigheid? Dit is iets waar She Changes Climate zich echt op richt, en ik moet zeggen dat ik er erg trots op ben om me bij deze organisatie aan te sluiten.”

Wanneer Mamta wordt gevraagd welke programma’s van SSC er voor haar uitspringen, komen twee in haar op. “Via ons Ambassadors Programme,” vertelt ze ons, “identificeren we jonge mensen uit verschillende landen en diverse culturele achtergronden, die geloven in het belang van vrouwelijk leiderschap voor klimaatrechtvaardigheid en bereid zijn om deze campagne in hun eigen landen te promoten. Tot nu toe zijn er 15 leiders uit Afrika, de VAE en Azië. We zijn van plan om uiteindelijk in elk land zulke ambassadeurs te hebben.” Ten tweede noemt ze het mentorprogramma van SCC, dat tot doel heeft om jonge vrouwen te ondersteunen die een beroep willen doen op gebied van klimaatverandering, maar die richting missen met betrekking tot hun specifieke focus en waar ze de vereiste vaardigheden kunnen opdoen. “Daarom hebben we mentoren die verschillende soorten mentoraten bieden, van technisch tot psychologisch.”

Er zijn drie laatste lessen en aanbevelingen die Mamta wil delen. Ten eerste benadrukt ze het belang van het centraal stellen van vrouwen in besluitvormingsprocessen rond klimaatverandering. Ten tweede pleit ze voor betrokkenheid van jongeren bij het klimaatonderhandelingsproces. Dit, vindt Mamta, zou veel verder moeten gaan dan alleen bewustwording creëren onder jongeren over klimaatkwesties. Ze zouden eerder in staat moeten worden gesteld om een actieve rol te spelen in het organiseren en in besluitvormingsprocessen. Ten slotte beveelt ze aan om ook mannen te betrekken bij de strijd voor vrouwenemancipatie. Veel mannen zien feminisme nog steeds als een poging om bestaande hiërarchieën om te draaien. Volgens Mamta moet daarom duidelijk worden gemaakt dat dit gaat over het welzijn van allen, niet een strijd om de overheersing van het ene gender over een andere te bevorderen. Elke poging om mannen te betrekken bij feministische strijd moet daarom beginnen met het bieden van onderwijs van jongs af aan over feminisme en genderkwesties, concludeert ze.