Verzorgingsproducten zijn een essentieel onderdeel geworden van onze leefstijl. Er is nog te weinig besef dat deze producten mogelijk te veel schadelijke stoffen bevatten. Dat is ook de reden waarom wij zwangere vrouwen en (aankomende) ouders graag tips, adviezen en wetenschappelijk onderbouwde voorlichting willen geven over hoe je deze producten veilig, gezond en duurzaam kunt gebruiken. 

Als (aanstaande) moeder wil je bij de verzorging van jezelf en je baby verzorgingsproducten gebruiken zonder schadelijke chemische stoffen. Maar hoe maak je een bewuste keuze als het aanbod zo groot is en  en het lezen van de etiketten steeds lastiger wordt.

Zwangere vrouwen 

Een probleem is dat zorgverleners huiverig staan om zwangere vrouwen ongerust te maken. Ze moeten immers al op zoveel dingen letten. Toch stellen we juist daarom dat de zorgsector de plicht heeft om juist ook zwangere vrouwen te beschermen tegen blootstelling aan potentieel schadelijke stoffen. Gezondheidszorg moet niet alleen ziekte genezen, maar vooral ook voorkomen. Wetenschappers waarschuwen al een aantal jaren dat er mogelijk grote gezondheidsrisico’s bestaan door blootstelling aan hormoonverstorende stoffen tijdens de zwangerschap, maar vooral door verzorgingsproducten voor jonge kinderen in de eerste jaren van hun levensfase. Borstkanker, zaadbalkanker, vruchtbaarheidsproblemen, maar ook obesitas en diabetes en gedrag- en leerproblemen worden in verband gebracht met deze hormoonverstorende stoffen. Omdat het om veel groepen chemische stoffen gaat, die in bijna alle soorten consumentenproducten voorkomen, en dus ook in verzorgingsproducten, loopt de wetgeving achter op de wetenschap. Het voorzorgsbeginsel wordt niet genoeg toegepast.

De verzorging van de baby

Een gezonde baby begint bij een gezonde zwangerschap. Veel schadelijke stoffen passeren de placenta en kunnen op die manier ook de foetus bereiken. Een baby wordt tegenwoordig met zo’n 200 verschillende schadelijke stoffen geboren. Vele daarvan zijn niet afbreekbaar, hopen zich gedurende het leven op en kunnen voor blijvende schade zorgen. Het is van belang dat de blootstelling voor zwangeren, vrouwen die borstvoeding geven,  zo laag mogelijk is.

Baby’s zijn kwetsbaarder dan volwassenen, hun stofwisseling gaat sneller, hun organen zijn nog volop in ontwikkeling, ze hebben smallere luchtwegen en een kleinere longcapaciteit, wat ervoor zorgt dat zij relatief gezien een veel grotere dosis vervuilers inademen dan volwassenen. Hun huid is vijf keer zo dun als die van volwassenen, waardoor schadelijke stoffen sneller het lichaam binnendringen. Een gezond leefmilieu is dus een basisvoorwaarde voor een gezonde ontwikkeling. Voor een groot aantal stoffen is de maximale hoeveelheid waaraan een gemiddeld mens blootgesteld mag worden vastgesteld. Echter blootstelling aan lage doses kan ook grote schadelijke gevolgen hebben, vooral als de blootstelling plaatsvindt in de ontwikkelingsfase van het kind. Een probleem is ook dat mensen aan meerdere stoffen tegelijk worden blootgesteld wat kan leiden tot gevaarlijke mengsels, ook wel het ‘cocktaileffect’ genoemd.

Tips over verzorgingsproducten en cosmetica

In cosmetische producten en verzorgingsproducten zitten vaak stoffen om ze langer te kunnen bewaren of aantrekkelijker te maken. Ze bevatten parabenen omdat die schimmels en bacteriën bestrijden en zo helpen om bijvoorbeeld een potje zalf hygiënisch te houden. Ftalaten kan je terugvinden in parfums en nagellak omdat ze kleur en geur goed vasthouden. Het probleem is dat deze stoffen mogelijk grote gevolgen hebben omdat ze kunnen inwerken op het hormoonsysteem. Als je cosmetica en verzorgingsproducten koopt, kan je op het etiket controleren of er hormoonverstorende stoffen in zitten. Vooral als je deze producten gebruikt als je zwanger bent of als het producten zijn voor baby’s, jonge kinderen en tieners moet je oppassen en de lijst van ingrediënten goed controleren.  Sommige ingrediënten die op de huid worden aangebracht kunnen de huid binnendringen zoals contactallergenen.  Het is daarom belangrijk om extra kritisch te zijn, want als baby’s vanaf de geboorte aan allergenen worden blootgesteld, is de kans veel groter dat ze allergieën ontwikkelen. Ook is de babyhuid bijzonder gevoelig voor direct zonlicht en kan daarom makkelijk verbranden.

Zonnebrandcrème

Naast de contactallergenen, de parabenen en BPA kun je het beste producten kopen, die vrij zijn van parfum, alcohol, SLS of SLES. Belangrijk is ook dat het product wat je gebruikt biologisch afbreekbaar is. Dit laatste is vooral belangrijk bij zonnebrand. Uit onderzoeken is namelijk gebleken dat de stof Oxybenzone, een UV-filter in zonnebrand, niet afbreekbaar is. Dit heeft zeer nadelige gevolgen voor ons lichaam; 1 tot 2 procent van deze stof is terug te vinden in de urine en in het bloedplasma van de mens. Daarnaast is Oxybenzone ook zeer schadelijk voor het milieu. Met name voor de ontwikkelingsprocessen van koraallarven. Deze larven kunnen niet meer uitgroeien tot volwassen koraal en heeft mogelijk effect op het totale ecosysteem.

Keurmerken

Om te voorkomen dat je alle ingrediënten op de verpakking van een verzorgingsproduct moet lezen, kun je op verschillende keurmerken afgaan die aangeven dat de producten geen bedenkelijke ingrediënten bevatten. De beschrijvingen “natuurlijk” of “biologische cosmetica” zijn geen beschermde benamingen en kunnen door iedereen worden gebruikt. Je zit redelijk veilig met het “BDIH”-label, het EKO-, NaTrue- en ICADA-Keurmerk.  Ze staan voor de natuurlijke productie en  verwerking van grondstoffen en volgen gevestigde richtlijnen. Mocht je alsnog twijfelen, dan is het beter deze verzorgingsproducten niet te kopen of te gebruiken.

Vind je de zoektocht te ingewikkeld, dan  helpen we je graag op weg om een onderscheid te maken tussen alle producten in de schappen.