PFAS – het onzichtbare gezondheidsgevaar
Al jarenlang organiseren we, als vertegenwoordiging van het maatschappelijk middenveld, samen met het Ministerie van I&W, samen met VNO-NCW en de Vereniging voor de Chemische Industrie, de VNCI, een halfjaarlijks minisymposium over REACH, de Europese Chemicaliënrichtlijn. Ieder jaar wordt een thema behandeld dat relevant en aktueel is op het gebied van schadelijke stoffen. Woensdag 3 november is het thema PFAS, de Forever Chemical.
Deze keer is namens de NGOs Annelies den Boer van Stichting Tegengif te gast. Vanuit het RIVM zal een spreker ingaan op het proces rond de PFAS-restrictie en wat er voor nodig is om dat goed te laten verlopen. Vanuit de invalshoek van een branche van het bedrijfsleven zal gekeken worden naar de PFAS-problematiek waarbij praktijkervaringen worden gedeeld.
“Wegwerpvoedselverpakkingen die in Europa op grote schaal worden gebruikt, zitten vol PFAS. Zelfs verpakkingen die als biologisch afbreekbaar worden bestempeld. Dat blijkt uit het rapport ‘Throwaway packaging, forever chemicals’ van Stichting Tegengif en 7 andere Europese consumenten- en milieuorganisaties dat deze zomer werd gepubliceerd. Vanwege de langdurige milieu- en gezondheidsschade pleiten zij voor een verbod op het gebruik van PFAS in verpakkingsmaterialen voor voedsel”, aldus Annelies den Boer
PFAS en onze gezondheid
Pfas is een verzamelnaam voor meer dan 6000 chemische stoffen die van nature niet in het milieu voorkomen en bekend staan als Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS), Substances of Very High Concern (SVHC). Pfas verspreidt zich steeds meer in het milieu, hecht zich aan eiwit en komt steeds hoger in de voedselketen terecht waardoor het zich uiteindelijk ophoopt in ons lichaam. Helaas gaat de discussie over Pfas in de politiek vrijwel uitsluitend over de normen en afspraken voor bagger en grond, terwijl al lang bekend is dat deze chemicaliën zeer schadelijk zijn voor onze gezondheid en ook overal in voorkomen, in je mascara, in voedselverpakkingen, in speelgoed.
Heel veel consumentenproducten bevatten die zorgwekkende stof PFAS bevatten. Het kan in ons bloed komen door opname uit drinkwater, door voedsel en door contact met materialen die deze stof bevatten. De laatste weken is er veel aandacht voor PFAS omdat het Antwerpse chemiebedrijf 3M al jarenlang, deels illegaal, gigantische hoeveelheden vervuild afvalwater vanuit de Antwerpse Haven in de Westerschelde blijkt te hebben geloosd, jaarlijks maar liefst, meer dan 5000 kilo PFAS in het Scheldewater.
Vrouwen en chemicaliën
Over de effecten van PFAS op de gezondheid van vrouwen is nog weinig bekend. Zo zijn bijvoorbeeld de onderzoeken naar de effecten op het leven van vrouwen in verband met klimaatverandering of waterbeheer veel beter gedocumenteerd. Maar er zijn bijna geen uitgebreide studies en samenvattingen beschikbaar over het onderwerp vrouwen en chemicaliën, hoewel een steeds grotere hoeveelheid bewijs wijst op ernstige, onomkeerbare en langdurige gezondheidseffecten van specifieke gevaarlijke chemicaliën op de gezondheid van mensen die met een vrouwelijke anatomie zijn geboren en op de gezondheid van zwangeren en kleine kinderen. Er is een gebrek aan erkenning door beleidsmakers en een gebrek aan vertaling in concrete beschermingsmaatregelen, wetgeving en normen.