Als ecofeministisch netwerk willen wij ruimte bieden aan de verhalen van inspirerende kampioenen op het gebied van gendergelijkheid en de strijd tegen klimaatverandering en milieuvervuiling. Wij geloven dat een duurzame toekomst en een duurzaam milieu feministische oplossingen nodig hebben die het leven van de mensen in het veld weerspiegelen. Vrouwen hebben de sleutel tot verandering in handen in de strijd tegen klimaatverandering. Terwijl klimaatfinanciering vaak gaat naar grootschalige projecten, zijn de oplossingen van vrouwen vaak duurzaam & betaalbaar. Daarom werken we aan transformatieve gendergelijkheid en mensenrechten van vrouwen in samenhang met duurzame ontwikkeling en klimaatrechtvaardigheid. Een van deze voorvechters is Dorothee Marie Lisenga.

Dorothée Marie Lisenga won in 2018 een Gender Just Climate Award. Voor een gelijkwaardige wereld benoemt ze “de noodzaak om het rechtssysteem aan te pakken wat geworteld is in een koloniaal en patriarchaal denken.” Haar winnende project, CFLEDD, ging van start in 2016 en heeft sindsdien nieuwe land- en boswetgevingen aangenomen in acht provincies van de Democratische Republiek Congo die het mogelijk maken voor vrouwen om eigenaren van land te worden. Daarnaast trainde het project 480 vrouwen en ondersteunt boerinnen die zich nu inzetten voor klimaatrechtvaardige oplossingen. Dit betekende een doorbraak in de bestaande barrière voor vrouwen om te participeren in klimaatactie.

Met de organisatie van de Gender Just Climate Solutions Awards op de Klimaattop proberen we, samen met de Women & Gender Constituency aandacht te vragen voor oplossingen, zoals die van Dorothee. Vrouwen zijn kwetsbaarder voor de effecten van klimaatverandering en milieuvervuiling. Vaak zijn zij degenen die op het land of thuis werken en bij droogte, overstroming of klimaatgerelateerde rampen als eerste slachtoffer zijn. Tegelijkertijd kunnen vrouwen en hun organisaties een fundamentele rol spelen als producent van voedsel en als consument van energie en water bij het bedenken van technische en sociale oplossingen voor de klimaatcrisis.

In 2018 won het CFLEDD project van Dorothée Marie Lisenga the Gender Just Climate Award. Door het aannemen van nieuwe wetgevingen in acht provincies van de DR Congo is het nu mogelijk voor vrouwen om landeigenaren te worden. Daarnaast ondersteunt en traint het project vrouwen om bij te kunnen dragen aan klimaatactie.

480 vrouwelijke pleitbezorgers in de DRC werden opgeleid om de land- en boswetgeving te wijzigen en de landeigendomsrechten van vrouwen te waarborgen, via beleidsdialogen op provinciaal niveau en participatieve kartering in bosgemeenschappen. Dit alles dankzij een geweldige vrouw, Dorothee Lisenga, die samen met de NGO CFLEDD dialogen organiseerde over het erfrecht van vrouwen tussen stamhoofden op gewoonterechtelijke grondslag, lokale en inheemse vrouwen. Dit leidde tot enorme successen op het gebied van de toegang tot land en bosrechten van vrouwen in de provincies Equateur en Maindombe van de DRC. In 2018 was zij de winnaar van de Gender Just Climate Solutions Award in de categorie Transformational Solutions.

De formele toegang van vrouwen tot landrechten draagt bij aan de strijd tegen ontbossing en is een belangrijke stap naar klimaatrechtvaardigheid

Volgens een studie uit 2016 had 70% van de vrouwen in de Democratische Republiek Congo (DRC) tot voor kort geen toegang tot land- en bostitels. CFLEDD voerde een studie uit naar het grondgebruik door vrouwen en hield Multi stakeholder dialogen met overheden en traditionele stamhoofden, om hen ervan te overtuigen de decreten over grondbezit te hervormen, zodat vrouwen grondbezitrechten krijgen.

De NGO bereikte een mijlpaal in het verlenen van toegang tot land aan vrouwen door de goedkeuring van baanbrekende nieuwe wetgeving inzake land en bossen in 8 provincies van de Democratische Republiek Congo. Door 480 vrouwelijke voorvechters op te leiden voor participatieve kartering en dialogen met stamhoofden, gemeenschapsleden en lokale autoriteiten, hebben ze een van de grootste obstakels voor vrouwen om deel te nemen aan klimaatactie uit de weg geruimd. Hun werk ondersteunt ook vrouwelijke boeren bij het ontwikkelen van agroforestry-activiteiten (het planten van fruitbomen, acacia’s, kleinvee) en bij het opsporen van illegale industriële activiteiten. Door voorouderlijke kennis te promoten, versterken ze de positie van inheemse vrouwen en verbeteren ze de voedselzekerheid.

“We moeten het rechtssysteem aanpakken dat geworteld is in koloniaal en patriarchaal denken.” Dorothée Marie Lisenga

CFLEDD bestrijdt patriarchale normen en gewoonterecht die vrouwen de toegang tot eigendomsrechten op land ontzeggen. De organisatie streeft naar de erkenning van de land- en bosrechten van vrouwen in de provincies Equateur en Maindombe van de DRC, met als doel hun e!ectieve deelname aan het terugdringen van de ontbossing te versterken. Er is een instrument voor belangenbehartiging ontwikkeld dat wordt gebruikt in dialogen tussen plaatselijke en inheemse vrouwen, stamhoofden op gewoonterechtelijke grondslag en provinciale autoriteiten. Aanbevelingen die voortvloeien uit deze dialogen hebben geleid tot de goedkeuring van 2 provinciale verordeningen die land- en bosrechten voor vrouwen garanderen. Hierdoor wordt het patriarchale kader van het land omgevormd en worden de rol en de beslissingsbevoegdheid van vrouwen in het bosbeheerbeleid van de DRC versterkt met het oog op klimaatactie.

CFLEDD transformeert de wet en waarborgt landeigendomsrechten voor vrouwen!

Het bijzondere aan dit project is dat het succesvolle Trainer of Trainer-programma vrouwen van verschillende etnische groepen verenigt die een gezamenlijke strijd voeren voor hun rechten. Bij de constructieve dialogen worden alle leden van de gemeenschap en de stamhoofden betrokken en worden nieuwe landrechten voor vrouwen mogelijk gemaakt. ook heeft het project geleid tot de goedkeuring van nieuwe wetgeving waarbij aan vrouwen officiële landeigendomsrechten zijn verleend. De nieuwe landeigenaren hebben aangetoond dat zij in staat zijn klimaatmitigatie- en aanpassingsactiviteiten uit te voeren.

Meer over het project kun je hier lezen