Vrijdagavond 29 oktober vond de Nacht van de VN plaats in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. Het is hét jaarlijkse jongerenevenement over grote maatschappelijke uitdagingen en internationale samenwerking. Honderden jongeren komen samen om te leren, mee te denken én hun stem te laten horen. Dit jaar was het thema: protest! Van straatprotesten tot sociaal-maatschappelijk ondernemerschap en van activistische kunst tot jongerenpolitiek. Namens WECF voerde Rebecca Heuvelmans het woord tijdens het plenaire debat “SOS: Tijd voor Klimaatrechtvaardigheid”.

Rebecca stond in haar bijdrage onder andere stil bij het belang van klimaatrechtvaardigheid, en bij het belang van een Gender Action Plan tijdens de onderhandelingen in Glasgow. Naar aanleiding van een publieksvraag noemde ze het gegeven dat vrouwen disproportioneel hard geraakt worden door de klimaatcrisis, met name door bestaande sociale rollen en traditionele rolverdeling. Ze gaf het voorbeeld van vrouwen die verantwoordelijk zijn voor het halen van water: “Als klimaatverandering leidt tot meer droogte, moeten zij grotere afstanden afleggen om water te halen. In die tijd kunnen ze niet werken, niet naar school en bevinden ze zich ook langer in potentieel gevaarlijke situaties. Ook in Nederland spelen rolverdelingen een aandeel in hoe iemand een crisis ervaart, dit hebben we gezien tijdens de coronacrisis. Vrouwen bleven vaak eerder thuis om te zorgen of op kinderen te passen”.

Belangrijk is dus ook om te luisteren naar lokale, vrouwgeleide oplossingen voor de klimaatcrisis, aldus Rebecca. Ze gaf hierbij het voorbeeld van Trupti Jain uit India. Trupti Jain won in 2018 een Gender Just Climate Solutions prijs voor de ontwikkeling van de innovatieve technologie ‘Bhungroo’, die gebruikt maakt van een simpele technologie ontwikkeld door en met boerinnen. Door het injecteren van een holle pijp in het land wordt het overtollige water opgeslagen. Dit water kan in het droge seizoen dan weer gebruikt worden voor de irrigatie van het land. In plaats van twee seizoenen niet te kunnen verbouwen is het nu mogelijk om het hele jaar door te verbouwen. Dit heeft positieve gevolgen voor het klimaat omdat er op een gezonde manier gebruik gemaakt wordt van de grond, en het zorgt voor economische zelfstandigheid van boerinnen.

Belangrijke spreker op het hoofdpodium was ook Chautuileo Tranamil van stichting Aralez, een grassroots netwerk dat zich inzet voor dekolonisering en vanuit inheems & dekoloniaal perspectief kijkt naar klimaatoplossingen. Zij vertelde met duidelijke voorbeelden hoe kolonialisme doorwerkt in westerse duurzaamheidsprojecten.

Belang van intersectionele blik

De nacht vond plaats twee dagen voordat wereldleiders bijeen zouden komen tijdens de VN Klimaattop in Glasgow om te praten over klimaatverandering. Hét moment dus voor protest maar vooral ook voor het mobiliseren voor klimaatrechtvaardigheid.  Onder leiding van Charisa Chotoe organiseerden we eerder op de avond een spoedcursus Feminisme & Klimaat onder de noemer “Protest 101: Feministen bij de klimaatmars”. Charisa ging in gesprek met Kauthar Bouchallikht, Tweede Kamerlid voor Groen Links, over klimaatrechtvaardigheid, feminisme, protesteren en het belang van self care.

Kauthar stelde dat om onrecht op lossen je intersectioneel moet kijken. Zoals Audre Lorde stelde “there are no single issue lives”. “De blik van alle kanten is belangrijk, want ook  in de strijd voor het goede kunnen we anderen uit het oog verliezen. Neem bijvoorbeeld de energietransitie. We proberen goed te doen door elektrisch te rijden, maar het leidt tot kinderarbeid elders op de wereld”. Volgens Kauthar  moeten we het systeem van binnen uit veranderen. “De manier waarop we snelwegen nog altijd als vanzelfsprekend beschouwen is een voorbeeld van ouderwets fossiel denken. Daar zitten we nog steeds aan vast”.

Een groene transitie mag nooit ten koste gaan van anderen, daarom is intersectionele blik zo belangrijk, stelt @Kauthar_ tijdens onze workshop Protest 101 tijden Nacht van de VN @NJRtweets #klimaatfeminisme #feministclimatejustice #sparkachange #klimaatmars pic.twitter.com/FWBVB3j9HF

— WECF_NL (@WECF_NL) October 29, 2021

Ook is het goed om je de vraag te stellen: wat doe je na de klimaatmars van 6 november? “De demonstratie is niet het eindpunt. Het vuurtje moet je brandend houden en niet af laten hangen van omstandigheden. Zorg voor self care. Geniet van het feit dat er zoveel gelijkgestemden zijn. Er zijn genoeg redenen om de hoop te verliezen. Maar ik weiger dat”, aldus Kauthar Bouchallikht.

Haar optimisme kreeg ook bijval in het gesprek dat volgde met Gilberto Morishaw en Lavinia Steinfort. Lavinia benadrukte dat het niet erg is om fouten te maken en jezelf kwetsbaar op te durven stellen: “Kom vooral naar de mars. Blijf geloven in iets groter dan jezelf, samen met al die anderen”. Gilberto stelde dat het niet eenvoudig is: “It is never the end, the battle continues” maar hij eindige hoopvol: “Jij kan de verandering zijn!”

Loop met ons mee tijdens de  Klimaatmars

Om ons te laten horen voor gender en klimaatrechtvaardigheid gaan we zaterdag 6 november de straat op samen met ActionAid, Atria, WO=MEN en Plan International. Ook jij bent hierbij onmisbaar! Meld je aan om met ons Gender Justice blok mee te lopen. We verzamelen de dag van de Klimaatmars vanaf 12.00 uur voor de Albert Heijn op de Nieuwezijds Voorburgwal achter het Paleis op de Dam. Stuur een berichtje naar friends@wecf.org als je je aan wilt melden voor de mars en voor onze Whatsapp groep.

#klimaatmars #worldclimatemarch #FeministClimateJustice #GenderJustice