De winnaars van de Gender Just Climate Solutions Awards 2024

Maak je je zorgen over de klimaatcrisis en de toenemende bedreigingen voor gendergelijkheid wereldwijd? Wij ook. We vinden troost in de duurzame en genderrechtvaardige oplossingen die al bestaan, en in de mensen die hieraan werken. Om deze reden ondersteunen WECF en de Women and Gender Constituency (WGC) geweldige grassroots-initiatieven die onder leiding staan van vrouwen en die klimaatactie en gendergelijkheid bevorderen. Hun inspanningen worden gevierd tijdens onze jaarlijkse Gender Just Climate Solutions Award (GJCS).

Het moment is daar… Op 20 november 2024 vond onze 9e Gender Just Climate Solutions Awards (GJCS) Ceremonie plaats. Na lang beraad kunnen we eindelijk onze winnaars van 2024 aankondigen!

Onze winnaars – afkomstig uit Brazilië, Mozambique en Tadzjikistan – hebben hun prijzen in ontvangst genomen tijdens de jaarlijkse ceremonie die dit keer plaatsvond op de Klimaatconferentie van de Verenigde Naties, COP29, in Bakoe, Azerbeidzjan.

Klik hier om meer te lezen over de Gender Just Climate Solution Awards en de winnaars van 2024.


Over de prijs

De GJCS-prijs is onderverdeeld in drie categorieën:

  • Technische oplossingen
  • Niet-technische oplossingen
  • Transformatieve oplossingen

Ter erkenning en ondersteuning van hun werk ontvangt elke prijswinnaar €5000, op maat gemaakte begeleiding en worden ze opgenomen in een trainingsprogramma voor capaciteitsopbouw. ​​Elke prijswinnaar wordt ook meegenomen naar COP29, waar ze kunnen deelnemen aan de klimaatonderhandelingen, netwerken met andere ecofeministische organisaties en een breder publiek kunnen bereiken voor hun werk.

We streven ernaar om deze prijswinnaars een platform te bieden, zodat ze extra expertise kunnen ontwikkelen en hun werk kunnen opschalen. Met andere woorden: om hun werk zichtbaarder te maken voor meer mensen. Door lid te worden van ons wereldwijde netwerk van ecofeministen, kunnen onze prijswinnaars in contact komen met internationale organisaties en beleidsmakers, waardoor hun boodschap naar voren komt in de wereldwijde discussie over klimaatverandering.

Onze GJCS-prijswinnaars van 2024

Met veel trots presenteren we de drie geselecteerde projecten van de Gender Just Climate Solutions Awards 2024:

  • Technische oplossingen: Anisa Abibulloeva (Little Earth), Tadzjikistan
  • Niet-technische oplossingen: Isabel Prestes Fonseca (Instituto Zág), Brazilië
  • Transformatieve oplossingen: Francesca Trotman (Love the Oceans), Mozambique

Lees hieronder over hun transformatieve werk!

Zonnepanelen = meer onafhankelijkheid: Tadzjiekse vrouwen leiden de energietransitie

Prijswinnaar: Anisa Abibulloeva (Little Earth)
Categorie: Technische oplossingen
Project: Tadzjiekse vrouwen die in de bergen wonen leiden de transformatie van zonne-energie
Land: Tadzjikistan

Little Earth is een NGO die zich richt op het milieu. Zij ondersteunen vrouwen die in de bergen wonen bij het verkrijgen van financiële onafhankelijkheid, het opbouwen van veerkrachtige gemeenschappen en het stimuleren van een schone energierevolutie in Tadzjikistan op een kleinschalig, grassroots niveau.

In de afgelegen Yagnob-vallei werden 40 vrouwen uit 11 dorpen opgeleid om zonne-energie en groene technologieën te bouwen, onderhouden en gebruiken. Voorheen waren de dorpen afhankelijk van brandhout en andere vervuilende brandstoffen, waarvoor veel handarbeid nodig was en veel luchtvervuiling werd geproduceerd. De milieuvoordelen van de overgang naar zonne-energie zijn talrijk: het heeft de milieudegradatie van de kwetsbare ecosystemen in de vallei verminderd en de gezondheid en veiligheid van de gemeenschappen die daar wonen verbeterd door de hoeveelheid schadelijke uitlaatgassen te verminderen. Bovendien heeft dit initiatief, dankzij de focus op gendergelijkheid, de technische vaardigheden van vrouwen in de Yagnobvallei versterkt en hen betrokken bij besluitvorming op zowel lokaal als nationaal niveau. Ook heeft hun deelname aan dit project geholpen bij het krijgen van erkenning van het onbetaalde werk dat zij uitvoeren.  Blijf op de hoogte van de ontwikkelingen van dit project hier: https://leworld.org/en.

Over de winnaar

Anisa Abibulloeva groeide op in Dushanbe, de hoofdstad van Tadzjikistan, in een regio waar er weinig aandacht besteed werd aan milieubescherming. Dit onderwerp speelde ook geen rol tijdens haar schooljaren. Tijdens haar studie veranderde echter alles: Anisa begon milieuwetenschappen te studeren en werd een actieve, uitgesproken klimaatactivist. Haar opleiding vond plaats in een landelijk gebied, omringd door bergen. Hierdoor ontwikkelde haar verlangen om een ​​lokale oplossing te bedenken. Anisa richtte in 2017 de “Green Community” Club op en nam de eerste stappen om recycling en milieubewustzijn in de regio te promoten. Hierin werkte ze samen met USAID aan een project genaamd ‘Read with me’, wat resulteerde in drie kinderboeken over milieuproblemen in Tadzjikistan.

Na het afronden van haar opleiding zette Anisa haar activisme voort met haar blog en bleef ze samenwerken met internationale organisaties. In 2019 sloot ze zich aan bij ‘Little Earth’, waar ze nu initiatieven voor milieueducatie ondersteunt die gericht zijn op het promoten van energiezuinige oplossingen onder gemarginaliseerde groepen. De huidige focus ligt op het opbouwen van een sterkere milieubeweging via betrokkenheid van jongeren en door afgelegen berggemeenschappen te ondersteunen bij het aanpassen aan klimaatverandering door het gebruik van groene technologieën. Ze heeft de UNDP, OVSE en FAO geadviseerd over het betrekken van jeugd voor klimaatactie. In 2022 won ze de Tereshkevich Youth Environmental Award voor haar bijdrage aan milieubescherming in Centraal-Azië, en in 2023 werd ze op COP28 geselecteerd als een van de 100 jeugdafgevaardigden in het eerste internationale jeugdklimaatafgevaardigdenprogramma.

Inheemse vrouwen verdedigen onze aarde en ons klimaat: behoud van de bedreigde araucariaboom

Prijswinnaar: Isabel Prestes Fonseca (Instituto Zág)
Categorie: Niet-technische oplossingen
Project: Zág-vrouwen verdedigen de aarde en het klimaat
Land: Brazilië

Instituto Zág zet zich in voor het redden van de ernstig bedreigde araucariapijnboom (Araucaria angustifolia), lokaal bekend als Zág, en het behoud van de traditionele kennis van het Laklãnõ-Xokleng-volk in het Braziliaanse Atlantische regenwoud. De Zág-boom heeft zowel een heilige als symbolische waarde voor het Xokleng-volk en staat op het punt van uitsterven als gevolg van de uitbuiting van natuurlijk bronnen door mensen.

Dit project promoot de centrale rol van inheemse vrouwen bij het herstel van traditionele praktijken voor de bescherming van de biodiversiteit door hen een coördinerende rol toe te wijzen bij de uitvoering van herbebossingsprogramma’s. Ze richten zich met name op het opleiden van jongeren, het herintroduceren van inheemse boomsoorten, het elimineren van invasieve planten en het promoten van regeneratieve agro-ecologie. Instituto Zág is betrokken bij internationale netwerken en promoot de deelname van vrouwen aan regionale en mondiale besluitvormingsprocessen. Ze ondersteunen ook de financiële onafhankelijkheid van vrouwen door middel van handwerk en de productie van biologische honing. Volg ze op Instagram en blijf op de hoogte van hun activiteiten! @institutozag

Over de winnaar

Isabel Prestes Fonseca is de milieudirecteur van Instituto Zág. Voor haar is de Araucaria-boom een ​​link naar haar voorouders. Isabel werd geboren aan de oevers van de Madeira rivier in het Amazone-regenwoud. Zelfs als kind wist ze al dat het haar taak zou zijn om de natuur en al haar wezens te beschermen – samen met andere inheemse vrouwen in het regenwoud die dezelfde verantwoordelijkheid voelen. Isabel gelooft dat inheemse vrouwen de hoeders zijn van de wijsheid van de voorouders van hun volk. Omdat ze in ritme met de natuur leven en traditionele gebruiken beschermen, kunnen ze worden belast met de missie om klimaatverandering te bestrijden.

Isabels eigen reis begon in het dorp Bugio, waar ze de eerste araucaria-zaailingen plantte. Sindsdien is ze een echte leider op globaal niveau geworden: ze verdedigt het Amazone-regenwoud en promoot bewustzijn over biodiversiteit en inheemse kennis. Voor Isabel is klimaatrechtvaardigheid een milieukwestie, maar het is ook een kwestie van vechten voor gelijkheid en mensenrechten.

Mozambique: vrouwen die de oceanen redden

Prijswinnaar: Francesca Trotman (Love the Oceans)
Categorie: Transformatieve oplossingen
Project: Vrouwen geven leiding aan het behoud van de oceaan
Land: Mozambique

Love The Oceans is een organisatie die zich inzet voor de bescherming van bedreigd zeeleven in Jangamo Bay, Mozambique. Om dit te doen, gebruiken ze een gemeenschapsgerichte, holistische benadering die onderzoek, onderwijs en campagnes in hun werk integreert. Ze proberen ook expertise op te bouwen en lokale banen te creëren met een duurzame ondernemersmentaliteit.

Love The Oceans heeft veel geïnvesteerd in de opleiding van jonge vrouwen, waardoor hun kennis van oceanen en technische vaardigheden is verbeterd. Ze hebben bijvoorbeeld de eerste vijf vrouwelijke zweminstructeurs en badmeesters opgeleid en de eerste vrouwelijke duikers in het district gecertificeerd.

De combinatie van mariene bescherming met gendergelijkheid heeft zich met name gemanifesteerd in hun innovatieve door vrouwen-geleide schelpdieraquacultuurprojecten. Hier worden vrouwen opgeleid in aquacultuurproductie waardoor ze economische zelfstanding worden. Dit vergemakkelijkt intergenerationele verandering. Daarnaast helpt dit ook met het bevorderen van klimaatbestendigheid op de lange termijn. Een echte transformatieve inspanning! Lees hier meer over de organisatie: https://lovetheoceans.org/

Over de prijswinnaar

Francesca Trotman, oprichter van Love The Oceans, groeide op in het Verenigd Koninkrijk. Ondanks dat ze ver van de zee opgroeide, werd ze al op jonge leeftijd verliefd op haaien.

Ze behaalde een master in mariene biologie aan de Universiteit van Southampton en rondt nu haar doctoraat af aan de Universiteit van Newcastle. Haar studie mariene biologie en haar passie voor onderwaterverhalen brachten haar naar Mozambique. Daar leerde ze voor het eerst over de handel in haaienvinnen – het startpunt voor alles wat volgde. Om meer te weten te komen over deze handel, startte ze een onderzoeksproject om gegevens te verzamelen over de visserij in Mozambique. De bevindingen van deze studie gaven aan dat de haaienvinnenindustrie niet duurzaam en onhoudbaar is. Om de wetenschappelijke basis van deze resultaten te verbeteren, richtte Francesa Love The Oceans op. Samen met mariene bioloog Yudmila Chunguane drijft ze nu de missie van Love The Ocean voorwaarts.

Bent u journalist/pers en geïnteresseerd in de projecten?

Voor een interview met een van de winnaars kun je contact opnemen met Mayra Salazar Volkmann, mayra.salazarvolkmann@wecf.org

Over de Women and Gender Constituency

De Women and Gender Constituency (WGC) is een van de negen belanghebbende groepen van het United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC). De WGC werd opgericht in 2009 en bestaat nu uit 27 vrouwen- en milieuorganisaties uit het maatschappelijk middenveld die zich inzetten om ervoor te zorgen dat de stemmen en rechten van vrouwen worden opgenomen in alle processen en uitkomsten van het UNFCCC-kader voor een duurzame en rechtvaardige toekomst, zodat gendergelijkheid en de mensenrechten van vrouwen centraal staan ​​in de voortdurende discussies.