Een internationale groep chemische en gezondheids-NGO’s, waaronder WECF International, zijn bijeengekomen om in het openbaar afkeuring uit te spreken over het gedrag en de acties van de EU-delegatie tijdens de COP9 van het Verdrag van Stockholm. Hoewel de regeringen instemmen met een wereldwijd verbod op Perfluoroctaanzuur (PFOA) – een extreem persistente, bioaccumulerende en giftige chemische stof – zijn er een groot aantal ongerechtvaardigde vijf-jaar durende vrijstellingen opgenomen. 

 De onrechtvaardigde rechtvaardiging van de EU 

Ondanks de tegengestelde aanbevelingen in het rapport van de POP’s Beoordelingscomité voor het Verdrag van Stockholm en ondanks de beschikbaarheid van veiligere alternatieven, was de Europese Unie vorige week op zoek naar ongegronde wereldwijde 5 jarige vrijstellingen voor het gebruik van PFOA in de productie van medisch textiel.

In het rapport van de POP’s Beoordelingscomité (UNEP/POPS/POPRC.14/6/Add.2) worden verschillende mogelijke alternatieven geïdentificeerd voor gebruik in medisch textiel. Hierin staan onder andere de mogelijke alternatieven die voldoen aan de wettelijke vereisten en momenteel al in gebruik zijn. Bovendien zijn er geen specifieke toepassingen met betrekking tot medisch textiel 

Tijdens de COP9-besprekingen waren zelfs vertegenwoordigers van de fluorchemische industrie herhaaldelijk vijandig tegenover deze vrijstellingsverzoeken vanwege de brede beschikbaarheid van bestaande alternatieven voor PFOA. Het is namelijk een stof waarvan bekend is dat het grondwater en drinkwater wereldwijd verontreinigt en ook is geïdentificeerd als kankerverwekkend. Daarnaast kan het verstoring van endocriene veroorzaken en heeft het nadelige gevolgen voor de ontwikkeling van de foetus.

De schaamteloze ondermijning vanuit het EU voor internationale protocollen.  

De Europese Unie heeft deze stof zelf laten opnemen in het Verdrag van Stockholm. Ze hebben overigens ook deelgenomen aan het gehele evaluatieproces, waarin dit soort vrijstellingen als ongerechtvaardigd zijn verklaard. Toch heeft het EU tijdens de vergaderingen om deze vrijstelling gevraagd.    

Dit toont niet alleen aan dat het evaluatieproces van de VN onzorgvuldig is, het illustreert ook de schaamteloze verwaarlozing van het EU om eerder geaccepteerde protocollen voor afgesproken vrijstellingsmogelijkheden binnen het Verdrag van Stockholm na te komen.   

Door deze vrijstelling aan te vragen, heeft EU de lat voor het wereldwijde beheer van chemicaliën effectief verlaagd. Ook wordt het door andere landen gezien als een bevestiging dat hun eigen zwakke regelgevingen voldoende zijn. Dit zal een significante en directe impact hebben op de hoeveelheid PFOA die vrijkomt in het milieu, omdat PFOA en PFOA-gerelateerde stoffen in aanzienlijke hoeveelheden worden gebruikt bij de behandeling van medisch textiel. 

– Dorota Napierska, beleidsmedewerker chemische stoffen en projecten – HCWH Europe 

Dit bleef niet onopgemerkt tijdens COP9. Verschillende partijen van het Verdrag en leden van het POP’s Review Committee, uitten hun kritiek op dergelijk gedrag. Het wordt gezien als een openlijke schending van het besluit van de expertcommissie en het ondermijnt de integriteit van het VN-beoordelingsproces. 

Met deze aanvullende vrijstelling, ondermijnt de EU ook het werk van het deskundigencomité en verdere contaminatie van producten en werkomgeving door zeer giftige chemicaliën die bestemd zijn voor wereldwijde eliminatie. 

– Jitka Strakova, Arnika – Toxics and Waste Program 

 Het Europees Agentschap voor voedselveiligheid (EFSA) heeft onlangs de voorlopige Tolereerbare Wekelijkse Inname (TWI) -niveaus voor PFOA vastgesteld op 6 nanogram per kilogram lichaamsgewicht. Ook werd er geconcludeerd dat een aanzienlijk deel van de bevolking de nieuwe TWI’s momenteel al overschrijdt. 

Wij, die het Verdrag hebben ondertekend, geven daarom publiekelijk uiting aan onze afkeuring van het gedrag van de EU – dat zich zo vaak presenteert als een modelregio op het gebied van milieubeschermingswetgeving – tijdens de COP9 van het Stockholm Verdrag. Deze beslissing faalt niet alleen om het milieu en de menselijke gezondheid te beschermen, ook de manier waarop de vrijstelling werd ingevoerd ondermijnt het belangrijke mondiale proces en de protocollen die daaraan ten grondslag liggen. 

We doen een beroep op de EU om haar gedrag te veranderen en haar krachtige mandaat te uiten door een sterk en democratisch leiderschap te tonen  bij de bescherming van het milieu en de gezondheid van haar 508 miljoen burgers. 

Ondertekenaars

• Health Care Without Harm (HCWH) Europe – www.hcwheurope.org 
• Arnika – Toxics and Waste Programme – Tsjechië 
• Center for International Environmental Law (CIEL) 
• Ecologistas en Acción – Spanje 
• European Environmental Citizens’ Organisation for Standardisation (ECOS) 
• Friends of the Earth (BUND) Duitsland 
• Générations Futures – Frankrijk 
• Health and Environment Alliance (HEAL) – Europa 
• Hogar sin Tóxicos – Fundación Vivo Sano – Spanje 
• Women Engage for a Common Future (WECF) Internationaal 
• ZERO – Association for the Sustainability of the Earth System – Portugal